Dünya, Suriye’nin Guta kentinde yüzlerce insanın kimyasal silah saldırısında öldürüldüğüne ilişkin haberlerin ardından Batı’nın ne yapacağına kitlenmiş durumda. Suriye’ye yönelik kısa süreli askeri operasyon olasılığı gündemde. Operasyonun hukuki dayanağı, kapsamı ve süresi ile ilgili tartışmalar sürüyor.
Rusya ve Çin’in tavrı nedeniyle operasyonun BM Güvenlik Konseyi kararıyla yapılması olasılığı düşük. Bu nedenle uluslararası toplum, özellikle de ABD ve İngiltere BM kararı olmadan Suriye’ye müdahalenin yollarını araştırıyor.
BM kararı olmadan yapılan operasyon ya NATO’nun, yada müttefik ülkeler koalisyonunun müdahalesi şeklinde gerçekleşebilir.
Analistler şu an için NATO’nun operasyona dahil olma ihtimalinin düşük olduğunu bildiriyor. Bu durumda geriye koalisyon seçeneği kalıyor. BM kararı olmadan yapılacak olası operasyonda ABD, İngiltere ve Fransa’nın yer alacağına kesin gözüyle bakılıyor. Danimarka, Avustralya, Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesimi gibi diğer bazı ülkelerden de destek bekleniyor…
Yakın siyasi tarihe baktığımız zaman uluslararası camianın her hangi bir ülkeye müdahale gerektiğinde genelde BM GK kararı aramasına rağmen, çoğu operasyonu BM’siz yaptığını veya operasyonun ileri aşamalarında BM kararının alınmasını sağladığını görebiliriz. Örneklere bakalım.
Kararlı Kuvvet Operasyonu
1995 senesinde NATO ve BM Acil Mukabele Gücü eski Yugoslavya’da Boşnaklara karşı soykırım gerçekleştiren Sırp Cumhuriyetine yönelik Deliberate Force Operasyonu veya Kararlı Kuvvet Harekatı adlı kapsamlı operasyon gerçekleştirdi. Bosna Sırp Cumhuriyetine yönelik bu operasyonun gerekçesi Sırpların gerçekleştirdiği Srebrenitsa ve Markale katliamlarıydı. 
21 Temmuz 1995’de Londra Konferansına katılan 16 ülkenin Dışişleri ve Savunma Bakanları, Sırp Cumhuriyetine karşı ciddi ve kararlı tutum sergileme konusunda anlaşma sağladı. Aynı gün NATO’nun BM ile anlaşma yaptığı ortaya çıktı ve Rusya’nın da bu anlaşmayı kabul etmesiyle NATO operasyonu için yeşil ışık yakılmış oldu. NATO Konseyinin 24-25 Temmuz ve 1 Ağustos 1995 tarihli toplantılarında ise saldırı planı onaylandı. Ağustos başında kısa süreli kara operasyonları gerçekleştirildi. 10 Ağustos 1995’de Eski Yugoslavya’daki UNPROFOR (BM Acil Müdahale Gücü) Komutanı Bernard Janvier ile NATO Güney Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Leighton W.Smith arasında karşılıklı anlayış muhtırası imzalandı. Bu anlaşmayla NATO’ya eski Yugoslavya’da askeri güç kullanımı konusunda sınırsız ve süresiz yetki verildi. 28 Ağustos 1995’de Sırpların Saraybosna’daki Markale Pazar yerini bombalaması sonucu 37 sivilin ölmesi ve 90 kişinin yaralanması NATO operasyonunu tetikledi. 29 Ağustos’ta general Smith Sırp Cumhuriyetine saldırı emrini verdi. 12 gün süren bombardımanda Sırpların bir çok hedefleri vuruldu. 
Operasyona katılan ABD, İngiltere, Fransa, Hollanda, Türkiye, Almanya, İtalya, İspanya ve NATO’ya ait AWACS uçakları toplamda 3515 sorti gerçekleştirdi. Ardından NATO güçleri ekim ayına kadar kara operasyonlarını sürdürdü. Bu operasyonlar sonucunda Sırplar Saraybosna’dan çekilmek ve Ekim sonuna doğru tamamen teslim olmak zorunda kaldı., Bosna Hersek’te Boşnaklar, Hırvatlar ve Sırplar anlaşma masasına oturdular. 21 Kasım 1995’de Dayton Antlaşması kabul edildi. 14 Aralık 1995’de bu antlaşmanın son halinin imzalanmasıyla Bosna Savaşı sona erdi. Dayton Barış Anlaşması, 100 binden fazla insanın ölümüne neden olan Avrupa’nın İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki en kanlı çatışmasını sona erdirmeyi başardı ve Bosnalılara ülkelerini yeniden inşa etme, kendilerine gelecek oluşturma imkanı sağladı. Bunun yanı sıra, Kararlı Kuvvet Operasyonu NATO’nun ve uluslararası toplumun yeninden inanılırlık kazanmasıyla sonuçlandı.
Kararlı Kuvvet Operasyonu NATO tarihinin ilk kapsamlı askeri harekatı olarak kayıtlara geçti. NATO’nun BMGK onayını almadan gerçekleştirdiği bu operasyonla hem de İkinci Dünya Savaşından beri Avrupa’daki ilk yoğun bombardıman yapıldı. Avrupa tarihinde ilk Tomahawk saldırısı da bu operasyonda gerçekleştirildi. Bu operasyonda Sırp tarafından 152 kişinin öldüğü, 273 kişinin yaralandığı bildirildi.
Allied Force Operasyonu
1999 yılında NATO Kosova’daki etnik temizlik hareketini durdurmak için Balkanlarda bir operasyon daha yaptı. 24 Mart 1999 tarihinde 11 NATO ülkesinin katıldığı operasyon 78 gün sürdü. Slobodan Miloşeviç ve askeri kuvvetlerine karşı gerçekleştirilen bu harekat sonucunda Kosova Gücü (KFOR) oluşturuldu, Kosova, 1995’ten itibaren başlayan Sırbistan idaresinden koparıldı.
Afganistan savaşı
Amerika’yı hedefe alan 11 Eylül 2011 saldırılarının ardından Washington yönetimi Afganistan’da Taliban ve Taliban yandaşı güçlere karşı kapsamlı operasyon başlattı. ABD Başkanı George Bush’un terörle mücadele politikası kapsamında başlayan operasyonun amacı Afganistan’da Taliban’ın tamamen ortadan kaldırılması, Usame Bin Ladin’in yakalanması, Afganistan’da iç güvenliğin sağlanması olarak açıklandı. BMGK kararı olmadan başlatılan Afganistan savaşı, 7 Ekim 2011’de ABD ve İngiltere uçaklarının hava saldırısıyla başladı. Ardından kara operasyonuna start verildi. 2002’de ABD ve Birleşik Krallık Afganistan’a takviye asker indirdi, bölgede askeri üslerini kurmaya başladı. Amerika ve İngiltere güçleri tarafından gerçekleştirilen ilk saldırıların ardından Kanada, Danimarka, Almanya, Avustralya, İspanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Yeni Zelanda ve Norveç de operasyonlara destek vermeye başladı. 20 Aralık 2011’de BM Güvenlik Konseyi tarafından Türkiye’nin de dahil olduğu Uluslararası Güvenlik Destek Gücü’ne (İSAF) yetki verildi.
Operasyonların başladığı tarihten geçen süre zarfında Afganistan’da El Kaide kampları yok edildi, Taliban rejimi feshedildi, Afganistan’da ilk demokratik hükümet kuruldu. Ancak Afganistan’da savaş ve istikrarsızlık halen sürüyor. NATO kaynakları, savaşta 40 binden fazla militanın öldürüldüğünü iddia ediyor. Savaş sırasında Afgan Güvenlik Güçlerinin verdiği kayıp sayısı 10 bin 86, koalisyonun 2 bin 859 kayıp verdiği bildiriliyor. Ölen sivil işçi ve özel güvenlik şirketleri mensuplarının sayısı ise 981 olarak ifade ediliyor. Toplamda ölen güvenlik güçleri mensubu sayısının 14 bin 100, ölen sivil sayısının ise 30 bin civarında olduğu bildiriliyor. Tahminlere göre, Afganistan operasyonunun ABD’ye yıllık maliyeti yaklaşık 50-60 milyar dolar civarında…
Irak operasyonu
ABD, Afganistan’da başlattığı operasyonu 2003 senesinde Irak’a doğru genişletti. 20 Mart 2003’de ABD ve Birleşik Krallık önderliğindeki Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri Irak’a askeri harekat başlattı. Operasyona Irak peşmergeleri, İSAF ordusu ve NATO destek veriyordu. Koalisyon güçleri tarafından Irak’ı Özgürleştirme Operasyonu, çoğu uzmanlar tarafından da Irak işgali olarak adlandırılan bu harekat 15 Aralık 2011 tarihinde Amerikan askerlerinin tamamen çekilmesiyle sona erdi. Irak’a müdahalenin en önemli gerekçesi, Saddam Hüseyin rejiminin kitle imha silahlarına sahip olduğu ve bu silahların başta koalisyon güçleri olmak üzere bir çok ülkenin güvenliği için tehdit oluşturması iddiasıydı. Irak rejiminin El Kaide’ye destek vermesi, insan hakları ihlalleri de gerekçeler sırasındaydı. BM kararı olmadan, koalisyon güçlerince başlatılan müdahaleden kısa süre sonra Saddam Hüseyin yakalanarak idam edildi, ancak Irak’ta savaş bitmedi. Şii ve Sünni gruplar arasındaki sorunlar halen devam etmekte.
Irak operasyonu kapsamında Saddam rejiminin 375 bin, Sünni direnişçilerin 1 milyon 790 bin, Mehdi ordusunun 60 bin ve El Kaide’nin 1300 savaşçısına karşılık Irak Güvenlik Güçlerinin 631 bin, koalisyon güçlerinin 300 bin, Peşmergenin 50 bin, özel askeri birliklerin 182 bin, uyanış militanlarının yaklaşık 80 bin askeri savaşa katıldı.
ABD raporlarına göre, operasyon sırasında 6 bin 370 ila 10 bin 800 arasında ıraklı savaşçı öldü. İşgalden sonraki direniş sırasında ise 18 bin 136 ila 23 bin 837 direnişçi öldürüldü. Baas rejimini temsil eden 18 bin 900 kişi tutuklandı. Savaş sırasında Baas rejimine karşı çatışan Irak Güvenlik Güçleri 11 bin 57, koalisyon güçleri 4801, Özel Askeri Birlik 1193 kayıp verdi. 2007 yılında açıklanan bir raporda Irak’taki şiddet olaylarında toplamda 1 milyon 33 bin kişinin hayatını kaybettiği bildiriliyordu. ABD, Irak savaşında 4 bin 422 askerini kaybetti. 30 bin Amerikan askeri ise savaşta yaralandı. Irak savaşı boyunca 14 binden fazla kişi kayboldu.
Resmi rakamlara göre, ABD’nin Irak’ı işgal etmesinin faturası 800 milyar dolar. Ancak dolaylı maliyetlerle bu rakamın 4 trilyon doları bulduğu bildiriliyor.
Libya operasyonu
2011 senesinde Libya’da Muammer Kaddafi rejiminin muhalefete yönelik baskılarının artması sonucu ülkede patlak veren iç savaş yeni bir uluslar arası operasyonu beraberinde getirdi. 18 Mart 2011’de BM Güvenlik Konseyi 10 “evet”, 5 “çekimser” oyla Libya hava sahasının uçuşa yasak bölge ilan edilmesini öngören tasarıyı kabul etti. Güvenlik Konseyinin daimi üyelerinden Rusya, Libya’ya askeri müdahaleye karşı olduğunu açıklasa da, BM kararını veto etmedi, “çekimser” kalmakla yetindi. BM kararı, her ne kadar askeri müdahale metni içermese de, Fransa’nın başını çektiği Batı koalisyonunun Libya’ya müdahalesi için zemin oluşturdu. 19 Mart’ta Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, BM Genel Sekreteri Ban Ki- Moon , ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İngiltere Başbakanı David Cameron, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve diğer liderlerin katılımıyla yapılan toplantının hemen ardından Libya’ya hava ve füze saldırısı başladı. 
Önce Fransa uçakları Libya’yı vurdu, sonra ABD denizden füze fırlattı, bunun ardından İngiltere, İtalya ve Kanada operasyona katıldı. İkinci aşamada Belçika, Birleşik Arap Emirlikleri, Danimarka, İspanya, Katar, Norveç, Yunanistan ve Türkiye de operasyona destek verdi. 31 Ekim’e kadar süren operasyon sonucunda Libya Cumhurbaşkanı Muammer Kaddafi öldürüldü, Geçici Ulusal Konsey yönetimi ele aldı. Libya operasyonunun ABD’ye maliyetinin 750 milyon dolar olduğu resmen açıklandı. Operasyon sonucunda 64 kişinin öldüğü, 150 kişinin yaralandığı iddia edildi.
“Yaban kedisi” (Mali) operasyonu
Geçtiğimiz Ocak ayında Fransa Silahlı Kuvvetleri Mali’de ülkenin kuzeyinde ayaklanan tuareglere ve İslami gruplara karşı operasyon başlattı. Fransa yetkilileri operasyonun amacının Mali hükümetinin isteği üzerine İslamcıların başkente doğru hareketini engellemek, ülkenin toprak bütünlüğünü sağlamak, kuzeyi İslamcılardan temizlemek ve Mali’deki Fransız vatandaşların güvenliğini sağlamak olduğunu açıkladılar. Operasyon 11 Ocak 2013’te hava saldırısıyla başladı, 12 Ocak’ta yüzlerce Fransız askeri operasyona katıldı. İnsan hakları kuruluşu Human Rights Watch, sadece Kona kentindeki çatışmalarda 10 bin sivilin öldüğünü açıkladı. Batı basınında operasyonda Alman ordusunun da yer aldığı iddia edildi, ancak Fransa, bunun tamamen kendi operasyonu olduğunu ve NATO güçlerinin operasyona katılmadığını açıkladı.
Bu açıklamanın ardından İngiltere, Fransa’ya lojistik destek verebileceğini bildirdi. Fransa’nın yaptığı operasyona Belçika, Kanada, Çad, Danimarka, Almanya, Hollanda, İspanya, İsveç, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere, ABD ve Rusya destek verdi. Fransa, operasyon için BMGK kararına ihtiyaç duymadı, ancak 15 Ocak’ta BMGK operasyonu destekledi. Fransa’nın yaptığı operasyonu ilk olarak açık şekilde eleştiren ise geçtiğimiz ay devrilen Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi oldu. Mursi, bu operasyonun Afrika bölgesindeki çatışmaların yenilenmesine neden olabileceğini söyledi. Operasyona, 12 bin militana karşı 3500 Fransız askeri ve Kuzey Afrika ülkeleri koalisyonundan 2900 kişi katıldı. Çatışmalarda 5 Fransız, 63 Mali askeri ölürken, Mali askeri kaynakları 600 militanın öldürüldüğünü açıkladılar.
Gönül Şamilkızı (TRT Türk artı)
21 Temmuz 1995’de Londra Konferansına katılan 16 ülkenin Dışişleri ve Savunma Bakanları, Sırp Cumhuriyetine karşı ciddi ve kararlı tutum sergileme konusunda anlaşma sağladı. Aynı gün NATO’nun BM ile anlaşma yaptığı ortaya çıktı ve Rusya’nın da bu anlaşmayı kabul etmesiyle NATO operasyonu için yeşil ışık yakılmış oldu. NATO Konseyinin 24-25 Temmuz ve 1 Ağustos 1995 tarihli toplantılarında ise saldırı planı onaylandı. Ağustos başında kısa süreli kara operasyonları gerçekleştirildi. 10 Ağustos 1995’de Eski Yugoslavya’daki UNPROFOR (BM Acil Müdahale Gücü) Komutanı Bernard Janvier ile NATO Güney Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Leighton W.Smith arasında karşılıklı anlayış muhtırası imzalandı. Bu anlaşmayla NATO’ya eski Yugoslavya’da askeri güç kullanımı konusunda sınırsız ve süresiz yetki verildi. 28 Ağustos 1995’de Sırpların Saraybosna’daki Markale Pazar yerini bombalaması sonucu 37 sivilin ölmesi ve 90 kişinin yaralanması NATO operasyonunu tetikledi. 29 Ağustos’ta general Smith Sırp Cumhuriyetine saldırı emrini verdi. 12 gün süren bombardımanda Sırpların bir çok hedefleri vuruldu. Operasyona katılan ABD, İngiltere, Fransa, Hollanda, Türkiye, Almanya, İtalya, İspanya ve NATO’ya ait AWACS uçakları toplamda 3515 sorti gerçekleştirdi. Ardından NATO güçleri ekim ayına kadar kara operasyonlarını sürdürdü. Bu operasyonlar sonucunda Sırplar Saraybosna’dan çekilmek ve Ekim sonuna doğru tamamen teslim olmak zorunda kaldı., Bosna Hersek’te Boşnaklar, Hırvatlar ve Sırplar anlaşma masasına oturdular. 21 Kasım 1995’de Dayton Antlaşması kabul edildi. 14 Aralık 1995’de bu antlaşmanın son halinin imzalanmasıyla Bosna Savaşı sona erdi. Dayton Barış Anlaşması, 100 binden fazla insanın ölümüne neden olan Avrupa’nın İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki en kanlı çatışmasını sona erdirmeyi başardı ve Bosnalılara ülkelerini yeniden inşa etme, kendilerine gelecek oluşturma imkanı sağladı. Bunun yanı sıra, Kararlı Kuvvet Operasyonu NATO’nun ve uluslararası toplumun yeninden inanılırlık kazanmasıyla sonuçlandı.1999 yılında NATO Kosova’daki etnik temizlik hareketini durdurmak için Balkanlarda bir operasyon daha yaptı. 24 Mart 1999 tarihinde 11 NATO ülkesinin katıldığı operasyon 78 gün sürdü. Slobodan Miloşeviç ve askeri kuvvetlerine karşı gerçekleştirilen bu harekat sonucunda Kosova Gücü (KFOR) oluşturuldu, Kosova, 1995’ten itibaren başlayan Sırbistan idaresinden koparıldı.Amerika’yı hedefe alan 11 Eylül 2011 saldırılarının ardından Washington yönetimi Afganistan’da Taliban ve Taliban yandaşı güçlere karşı kapsamlı operasyon başlattı. ABD Başkanı George Bush’un terörle mücadele politikası kapsamında başlayan operasyonun amacı Afganistan’da Taliban’ın tamamen ortadan kaldırılması, Usame Bin Ladin’in yakalanması, Afganistan’da iç güvenliğin sağlanması olarak açıklandı. BMGK kararı olmadan başlatılan Afganistan savaşı, 7 Ekim 2011’de ABD ve İngiltere uçaklarının hava saldırısıyla başladı. Ardından kara operasyonuna start verildi. 2002’de ABD ve Birleşik Krallık Afganistan’a takviye asker indirdi, bölgede askeri üslerini kurmaya başladı. Amerika ve İngiltere güçleri tarafından gerçekleştirilen ilk saldırıların ardından Kanada, Danimarka, Almanya, Avustralya, İspanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Yeni Zelanda ve Norveç de operasyonlara destek vermeye başladı. 20 Aralık 2011’de BM Güvenlik Konseyi tarafından Türkiye’nin de dahil olduğu Uluslararası Güvenlik Destek Gücü’ne (İSAF) yetki verildi.Operasyonların başladığı tarihten geçen süre zarfında Afganistan’da El Kaide kampları yok edildi, Taliban rejimi feshedildi, Afganistan’da ilk demokratik hükümet kuruldu. Ancak Afganistan’da savaş ve istikrarsızlık halen sürüyor. NATO kaynakları, savaşta 40 binden fazla militanın öldürüldüğünü iddia ediyor. Savaş sırasında Afgan Güvenlik Güçlerinin verdiği kayıp sayısı 10 bin 86, koalisyonun 2 bin 859 kayıp verdiği bildiriliyor. Ölen sivil işçi ve özel güvenlik şirketleri mensuplarının sayısı ise 981 olarak ifade ediliyor. Toplamda ölen güvenlik güçleri mensubu sayısının 14 bin 100, ölen sivil sayısının ise 30 bin civarında olduğu bildiriliyor. Tahminlere göre, Afganistan operasyonunun ABD’ye yıllık maliyeti yaklaşık 50-60 milyar dolar civarında…ABD, Afganistan’da başlattığı operasyonu 2003 senesinde Irak’a doğru genişletti. 20 Mart 2003’de ABD ve Birleşik Krallık önderliğindeki Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri Irak’a askeri harekat başlattı. Operasyona Irak peşmergeleri, İSAF ordusu ve NATO destek veriyordu. Koalisyon güçleri tarafından Irak’ı Özgürleştirme Operasyonu, çoğu uzmanlar tarafından da Irak işgali olarak adlandırılan bu harekat 15 Aralık 2011 tarihinde Amerikan askerlerinin tamamen çekilmesiyle sona erdi. Irak’a müdahalenin en önemli gerekçesi, Saddam Hüseyin rejiminin kitle imha silahlarına sahip olduğu ve bu silahların başta koalisyon güçleri olmak üzere bir çok ülkenin güvenliği için tehdit oluşturması iddiasıydı. Irak rejiminin El Kaide’ye destek vermesi, insan hakları ihlalleri de gerekçeler sırasındaydı. BM kararı olmadan, koalisyon güçlerince başlatılan müdahaleden kısa süre sonra Saddam Hüseyin yakalanarak idam edildi, ancak Irak’ta savaş bitmedi. Şii ve Sünni gruplar arasındaki sorunlar halen devam etmekte.Irak operasyonu kapsamında Saddam rejiminin 375 bin, Sünni direnişçilerin 1 milyon 790 bin, Mehdi ordusunun 60 bin ve El Kaide’nin 1300 savaşçısına karşılık Irak Güvenlik Güçlerinin 631 bin, koalisyon güçlerinin 300 bin, Peşmergenin 50 bin, özel askeri birliklerin 182 bin, uyanış militanlarının yaklaşık 80 bin askeri savaşa katıldı.2011 senesinde Libya’da Muammer Kaddafi rejiminin muhalefete yönelik baskılarının artması sonucu ülkede patlak veren iç savaş yeni bir uluslar arası operasyonu beraberinde getirdi. 18 Mart 2011’de BM Güvenlik Konseyi 10 “evet”, 5 “çekimser” oyla Libya hava sahasının uçuşa yasak bölge ilan edilmesini öngören tasarıyı kabul etti. Güvenlik Konseyinin daimi üyelerinden Rusya, Libya’ya askeri müdahaleye karşı olduğunu açıklasa da, BM kararını veto etmedi, “çekimser” kalmakla yetindi. BM kararı, her ne kadar askeri müdahale metni içermese de, Fransa’nın başını çektiği Batı koalisyonunun Libya’ya müdahalesi için zemin oluşturdu. 19 Mart’ta Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, BM Genel Sekreteri Ban Ki- Moon , ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İngiltere Başbakanı David Cameron, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve diğer liderlerin katılımıyla yapılan toplantının hemen ardından Libya’ya hava ve füze saldırısı başladı. Önce Fransa uçakları Libya’yı vurdu, sonra ABD denizden füze fırlattı, bunun ardından İngiltere, İtalya ve Kanada operasyona katıldı. İkinci aşamada Belçika, Birleşik Arap Emirlikleri, Danimarka, İspanya, Katar, Norveç, Yunanistan ve Türkiye de operasyona destek verdi. 31 Ekim’e kadar süren operasyon sonucunda Libya Cumhurbaşkanı Muammer Kaddafi öldürüldü, Geçici Ulusal Konsey yönetimi ele aldı. Libya operasyonunun ABD’ye maliyetinin 750 milyon dolar olduğu resmen açıklandı. Operasyon sonucunda 64 kişinin öldüğü, 150 kişinin yaralandığı iddia edildi.Geçtiğimiz Ocak ayında Fransa Silahlı Kuvvetleri Mali’de ülkenin kuzeyinde ayaklanan tuareglere ve İslami gruplara karşı operasyon başlattı. Fransa yetkilileri operasyonun amacının Mali hükümetinin isteği üzerine İslamcıların başkente doğru hareketini engellemek, ülkenin toprak bütünlüğünü sağlamak, kuzeyi İslamcılardan temizlemek ve Mali’deki Fransız vatandaşların güvenliğini sağlamak olduğunu açıkladılar. Operasyon 11 Ocak 2013’te hava saldırısıyla başladı, 12 Ocak’ta yüzlerce Fransız askeri operasyona katıldı. İnsan hakları kuruluşu Human Rights Watch, sadece Kona kentindeki çatışmalarda 10 bin sivilin öldüğünü açıkladı. Batı basınında operasyonda Alman ordusunun da yer aldığı iddia edildi, ancak Fransa, bunun tamamen kendi operasyonu olduğunu ve NATO güçlerinin operasyona katılmadığını açıkladı. Bu açıklamanın ardından İngiltere, Fransa’ya lojistik destek verebileceğini bildirdi. Fransa’nın yaptığı operasyona Belçika, Kanada, Çad, Danimarka, Almanya, Hollanda, İspanya, İsveç, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere, ABD ve Rusya destek verdi. Fransa, operasyon için BMGK kararına ihtiyaç duymadı, ancak 15 Ocak’ta BMGK operasyonu destekledi. Fransa’nın yaptığı operasyonu ilk olarak açık şekilde eleştiren ise geçtiğimiz ay devrilen Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi oldu. Mursi, bu operasyonun Afrika bölgesindeki çatışmaların yenilenmesine neden olabileceğini söyledi. Operasyona, 12 bin militana karşı 3500 Fransız askeri ve Kuzey Afrika ülkeleri koalisyonundan 2900 kişi katıldı. Çatışmalarda 5 Fransız, 63 Mali askeri ölürken, Mali askeri kaynakları 600 militanın öldürüldüğünü açıkladılar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder