İki aydan uzun süredir gerilimin sürdüğü Ukrayna için bugün kritik bir gün. Parlamentonun olağanüstü toplantısında ülkedeki gelişmelerin seyrini iyi veya kötü yönde etkileyebilecek kararlar çıkabilir…
Muhalif liderler Başbakanlık ve Başbakan Yardımcılığı önerisini reddetti
Yüksek Rada toplantısı öncesinde Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç’le muhalefet liderleri bir kez daha bir araya geldi. Muhalefetten görüşmeye Batkivşina (Ana Vatan) Partisi parti grup başkanı Arseni Yatsenyuk, UDAR Partisi (Reformlar için Ukrayna Demokratik İttifakı Partisi) lideri Vitali Kliçko ve Svoboda (Özgürlük) Partisi lideri Oleg Tyagnibok katıldı.
Yaklaşık 4 saat süren ve gece geç saatlerde biten görüşmenin ardından yapılan açıklamada Arseni Yatsenyuk’un ve Vitali Kliçko’nun Cumhurbaşkanı Yanukoviç’in önerdiği Başbakan ve Başbakan Yardımcısı görevlerini reddettiği bildirildi. Kliçko, kendisini şimdiki hükümette görmediğin, bu konuyu gündeme getirmenin bile bir anlam taşımadığını söyledi.
Muhalif lider, Ukrayna Cumhurbaşkanının olağanüstü hal ilan etmeyeceğini umduğunu vurguladı: “Cumhurbaşkanının nihayet çevresindeki insanların onun için oluşturduğu sıcak enformasyon ortamında yaşamaya son vermesi gerekiyor. Yanukoviç’in etrafı onu ülkede her şeyin iyi olduğuna ve meydanlarda yaşananların küçük bir aşırılıkçı grup tarafından düşünülen şeyler olduğuna inandırıyor. Durum böyle değil ama”.
16 Ocak yasalarının iptali ile ilgili şartlı anlaşma sağlandı
Yanukoviç-muhalefet görüşmesinin ardından açıklama yapan Adalet Bakanı Yelena Lukaş, Cumhurbaşkanı ile liderlerin tartışmalı 16 Ocak yasalarının iptali ve hükümetin sorumluluğunun tartışılması konusunda anlaştıklarını duyurdu. Lukaş, 16 Ocak yasalarının iptali ile ilgili siyasi karar alındığını söyledi, ancak tepki doğurmayan yasaların bugün parlamentoda yeniden kabul edileceğini vurguladı.
Bakan, tarafların af kararı çıkması konusunda genel anlaşmaya vardıklarını bildirdi. Yalnız Lukaşi af tasarısının parlamentoya getirilmesinin kamu binalarının ve yolların işgalinin kaldırılması şartına bağlı olduğunu vurguladı.
Adalet Bakanı, tarafların muhalefetin bir diğer talebi olan 2004 Anayasasına dönüş konusunda birlikte çalışabileceklerini söyledi.
Ancak parlamentodan bugün görüşülecek konular, özellikle de 16 Ocak yasaları ile ilgili farklı açıklamalar geliyor. İktidardaki Bölgeler Partisinin bazı milletvekilleri yasaların tamamının iptal edileceğini söylerken, bazıları iptalin söz konusu olmadığını bildiriyor.
Parlamentonun olağanüstü toplantısını eski Cumhurbaşkanları Leonid Kravçuk, Leonid Kuçma ve Viktor Yuşcenko da izleyecek.
Batı, olağanüstü hal ilanı olasılığından endişeli
Avrupa Birliği de yaşanan krizi yakından takip ediyor. Bugün Avrupa Parlamentosunun 12 kişiden oluşan heyetiKiev’e geliyor. AB dış ilişkiler komiseri Catherine Ashton’un da bugün Ukrayna’ya gelmesi bekleniyor. Ashton, ziyaret öncesi Brüksel’de yaptığı açıklamada iktidarı 16 Ocak yasalarını iptal etmeye ve olağanüstü hal uygulamamaya çağırdı.
Yanukoviç yönetimine bir çağrı da ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’den geldi. Biden Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç’i ülkede olağanüstü hal uygulamamaya ve Kiev sokaklarından polisi geri çekmeye çağırdı. Son bir haftada ikinci kez Yanukoviç’le telefonla görüşen Biden ABD’nin iki tarafın da şiddet uygulamasını kabul etmediğini vurguladı ve olağanüstü hal rejiminin veya diğer sert adımların ülkede gerilimi arttıracağını bildirdi. ABD Başkan Yardımcısı da gerilimin azalması için 16 Ocak yasalarının iptalinin şart olduğunu kaydetti.
AB Enerji Komiseri Günther Oettinger ise Rusya ile AB’yi Ukrayna savaşından vazgeçmeye çağırdı. Oettinger, Moskova ve Brüksel’in çatışmasının hiçbir sonuç vermeyeceğini, iki tarafın da kaybedeceğini söyledi.
Ukrayna’da olaylar nasıl gelişebilir?
Yazının başında da vurguladığımız gibi, Ukrayna’da olayların bundan sonraki seyrini bugün yapılacak parlamentoolağanüstü toplantısı belirleyecek. Peki parlamento toplantısından ne tür sonuçlar çıkabilir?
Uzmanlara göre, birinci olasılık olağanüstü hal ilanı. Kiev’de son günlerde olağanüstü hal kararının aslında prensip olarak artık kabul edildiğine ilişkin iddialar dolaşıyor. Enerji ve Adalet bakanları da kamu binalarının işgalinin sürmesi durumunda olağanüstü hal ilan edileceğini açık-açık söylediler. Ancak tüm bu iddia ve uyarılara rağmen, Bölgeler Partisi milletvekillerinin hepsi olağanüstü hal ilanı kararını desteklemiyor. İktidar milletvekillerinin büyük çoğunluğu bunun gerilimi arttıracağının, ülkeyi iç savaşa götüreceğinin farkında ve bu nedenle olağanüstü hal kararından uzak durulmasını istiyor.
Öte yandan, Bölgeler Partisi milletvekilleri Nikolay Azarov başkanlığındaki hükümetin Cumhurbaşkanı Yanukoviç’i zor duruma düşürdüğünü bildiriyor ve hükümetin istifasını istiyor.
Yani diğer bir olasılık da tüm günahların Bakanlar Kuruluna yüklenmesi. Cumhurbaşkanı Yanukoviç, daha önce yaptığı açıklamada parlamento toplantısında hükümetin yeniden biçimlendirilmesi konusunun karara bağlanabileceğini söylemişti. Ancak muhalefet bunu kabul etmiyor. Muhalefetin talebi hükümetin tamamen istifa etmesi, teknokrat bir hükümet oluşturulması ve erken Cumhurbaşkanlığı seçimi yapılmasıdır. Muhalifler Polonya’da Solidarnost döneminde uygulanan senaryonun da kendileri için kabul edilebilir olduğunu bildiriyorlar. Bu senaryoda Yanukoviç görevinde kalıyor, hükümet ise şimdiki muhalefetten oluşuyor. Ancak iktidarın bu öneriyi kabul etmesi çok zor görünüyor.
Dolayısıyla, bugün Ukrayna’yı çok zor saatler bekliyor. Taraflar bilek güreşi yapıyor. Politikacılar bugün parlamentoda ülkede yaşayan krize son verebilecek mi sorusunun cevabını kimse bilmiyor…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder